قرارداد مشارکت در ساخت چه نوع عقدی است؟
قرارداد مشارکت در ساخت، نوعی عقد خصوصی است که تحت ماده 10 قانون مدنی ایران قرار میگیرد. این نوع عقد، ترکیبی از عناصر مختلف سایر عقود از جمله موارد ذیل میباشد:
-
عقد بیع: در این نوع عقد، زمین یا بنای قدیمی (به عنوان “مورد معامله”) از سوی مالک یا مالکین به سازنده یا سازندگان منتقل میشود و در مقابل، سهمی از ملک احداثی جدید را دریافت میکنند.
-
عقد پیمانکاری: سازنده یا سازندگان متعهد میشوند که بنای جدید را مطابق با مشخصات توافق شده بر روی زمین یا بنای قدیمی احداث نمایند.
-
عقد شرکت: مالک یا مالکین و سازنده یا سازندگان در پروژه ساخت و ساز شریک میشوند و در سود و زیان و هزینههای آن سهیم خواهند بود.
ویژگیهای کلیدی قرارداد مشارکت در ساخت:
-
رضایت طرفین: انعقاد این نوع قرارداد مستلزم رضایت آزادانه و ارادی هر دو طرف، یعنی مالک یا مالکین و سازنده یا سازندگان است.
-
موضوعیت مشروع: موضوع قرارداد باید مشروع بوده و مغایر با نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد.
-
شرایط روشن و مشخص: مفاد قرارداد باید به طور واضح و مشخص، شرایط مشارکت از جمله تعهدات هر یک از طرفین، نحوه تقسیم سود، و ساز و کار حل و فصل اختلافات را تعیین نماید.
-
کتبی بودن: اگرچه الزامی نیست، اما به شدت توصیه میشود که قرارداد به صورت کتبی تنظیم شود تا از بروز هرگونه سوء تفاهم یا اختلاف در آینده جلوگیری گردد.
انواع قراردادهای مشارکت در ساخت:
-
قرارداد با قیمت مقطوع: در این نوع قرارداد، سازنده یا سازندگان متعهد میشوند که بنا را با قیمتی ثابت احداث نمایند، فارغ از هرگونه هزینههای پیشبینی نشده.
-
قرارداد هزینه به علاوه: در این نوع قرارداد، مالک یا مالکین موظف به پرداخت هزینههای واقعی ساخت و ساز به سازنده یا سازندگان به علاوه دستمزدی بابت خدمات ایشان میباشند.
-
قرارداد کلید در دست: در این نوع قرارداد، سازنده یا سازندگان مسئولیت کامل کلیه مراحل پروژه ساخت و ساز را از مرحله طراحی تا اتمام و تحویل نهایی بر عهده میگیرند و قیمتی ثابت برای کل پروژه دریافت میکنند.
ملاحظات هنگام انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت:
-
انجام بازرسی: هر دو طرف باید نسبت به یکدیگر بازرسی دقیقی انجام دهند، از جمله بررسی وضعیت مالی، اعتبار و سابقه آنها در پروژههای ساختمانی.
-
مشاوره حقوقی: توصیه میشود برای اطمینان از صحت و انطباق قرارداد با قوانین و مقررات و همچنین حفظ حقوق هر دو طرف، از مشاوره حقوقی متخصصان مجرب استفاده گردد.
-
ارتباط شفاف: حفظ تعامل و ارتباطی شفاف و باز در طول اجرای پروژه، از بروز سوء تفاهم و اختلافات احتمالی جلوگیری خواهد کرد.
-
نظارت مستمر: نظارت مستمر بر روند پیشرفت پروژه و رسیدگی فوری به هرگونه مشکل یا مغایرت، امری ضروری است.
یک قرارداد مشارکت در ساخت که به درستی تنظیم شده باشد، میتواند نقش موثری در تعیین وظایف، تعهدات و انتظارات هر دو طرف ایفا کند و به نفع هر دو و در نهایت به موفقیت پروژه ساختمانی منجر شود.