نحوه اعمال ماده ۲۳۹ قانون مدنی در قراردادهای مشارکت
ماده ۲۳۹ قانون مدنی مقرر میدارد:
هرگاه انجام تعهد متعهد به سبب فعل شخص ثالث یا به علت قوه قهریه غیرممکن شود، متعهدله مخیر است که الف) فسخ معامله را بخواهد و به ما به التفاوت قیمت روز انجام تعهد تا یوم فسخ و خسارات وارده بر خود محکوم کند. ب) انجام تعهد را به واسطه شخص ثالث بخواهد در صورت امکان و اگر انجام تعهد به واسطه شخص ثالث ممکن نباشد، طبق بند الف رفتار کند.
در قراردادهای مشارکت در ساخت، ممکن است شرایطی پیش بیاید که اجرای تعهدات یکی از طرفین به دلیل فعل شخص ثالث یا قوه قهریه غیرممکن شود. در این شرایط، طرف مقابل میتواند از حق فسخ خود به استناد ماده ۲۳۹ قانون مدنی استفاده کند.
موارد زیر نمونههایی از شرایطی هستند که ممکن است موجب اعمال ماده ۲۳۹ قانون مدنی در قراردادهای مشارکت در ساخت شوند:
- فوت یا از کارافتادگی یکی از طرفین قرارداد
- بروز حوادث قهریهای مانند زلزله، سیل، آتشسوزی و …
- اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح توسط یکی از طرفین
- عدم تامین مالی پروژه توسط یکی از طرفین
- تغییر در قوانین و مقررات مربوط به ساخت و ساز
در صورتی که یکی از طرفین قرارداد قصد داشته باشد از حق فسخ خود به استناد ماده ۲۳۹ قانون مدنی استفاده کند، باید:
- دلایل فسخ را به طور کتبی به طرف مقابل ابلاغ کند.
- درخواست فسخ خود را به مراجع قضایی یا داوری (در صورت وجود شرط داوری در قرارداد) ارائه کند.
مرجع رسیدگی به دعاوی مربوط به فسخ قرارداد مشارکت در ساخت، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک است.
نکاتی که باید در مورد اعمال ماده ۲۳۹ قانون مدنی در قراردادهای مشارکت در ساخت در نظر داشت:
- طرف مقابل میتواند در مقابل فسخ قرارداد، به دادگاه مراجعه و تقاضای خسارات کند.
- در صورتی که فسخ قرارداد به دلیل فعل شخص ثالث باشد، متعهد میتواند به شخص ثالث خاطی رجوع کند.
- اگر فسخ قرارداد به دلیل قوه قهریه باشد، هیچکدام از طرفین حق مطالبه خسارت از یکدیگر را ندارند.
برای جلوگیری از بروز مشکلاتی که ممکن است منجر به اعمال ماده ۲۳۹ قانون مدنی در قراردادهای مشارکت در ساخت شوند، توصیه میشود:
- قبل از انعقاد قرارداد، به طور کامل تحقیقات لازم انجام شود و از صلاحیت و توانایی طرف مقابل اطمینان حاصل شود.
- در قرارداد، شرایطی برای فسخ قرارداد در نظر گرفته شود.
- از یک وکیل متخصص در امور قراردادها برای تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت استفاده شود.
همجنین بخوانید پیش خرید و پیش فروش ملک در مشارکت در ساخت